همه چیز در اظهارنظرهای پراکنده خلاصه شده است و نمی‌توان به‌رقم دقیقی از میزان گردش مالی شرطبندی فوتبالی در ایران رسید اما از روی حجم بالای تبلیغاتی که در فضای مجازی دارند، می‌توان حجم بالای درآمدشان را تخمین زد.
«مسابقات جام جهانی زمین حاصلخیزی را در اختیار بعضی‌ها می‌گذارد و سایت‌های شرط بندی نیز یکی از همان‌ها هستند که برای جذب مشتری‌های آنلاین، رقابت شدیدی دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نشریه «فورچون» بتازگی از فضای شرط بندی فوتبالی در طول جام‌جهانی چنین گزارش داده است اما این فقط مختص به کشورهای خارجی نیست. در ایران نیز سایت‌های شرط بندی آنلاین زیادی فعالیت می‌کنند که اگرچه فیلترهستند اما فعالیت‌ها و دریافت پول‌شان از مشتریان آنلاین، همچنان جریان دارد.
** 600 میلیون، حداقل گردش مالی برای سایت‌های شرط بندی
اگرچه در طول جام جهانی شرط بندی‌های فوتبالی به اوج خود رسیده اما بیش از یک دهه است که این نوع شرط بندی در ایران رواج دارد. شروع شرط بندی فوتبالی در ایران به 15 سال قبل و با ورود برگه‌هایی به نام توتو به شهرهای شمالی کشور باز می‌گردد. برگه‌هایی که در آن نام تیم‌های فوتبالی باشگاهی دنیا وجود داشت و افراد می‌توانستند با صرف پول و پیش‌بینی نتایج درست، به مبالغ گاه چندین میلیون تومانی دست پیدا کنند.
روی این برگه‌ها با خط درشت مبالغ میلیونی جایزه‌ها نوشته شده بود تا توجه مخاطبان بیشتری را به خود جلب کند. به این ترتیب طولی نکشید که توتو جای خود را در میان شرط بندی‌ها باز کرد و به مرور در کل کشور علاقه‌مندان زیادی پیدا کرد تا آنجا که لطفعلی پورکاظمی، نایب رئیس یونسکو در حوزه دوپینگ سازمان ملل متحد گفت که ایران جزو چند کشور نخست در شرط بندی‌های ورزشی دنیا است. شیوع این نوع شرط بندی تا جایی پیش رفت که در آذرماه 95، سردار کمال هادیانفر رئیس پلیس فتای کشور از شناسایی 3 هزار و 323 کانال در این حوزه خبر داد که 184 نفر هم در ارتباط با آن دستگیر شده بودند.
این سایت‌ها چندین هزار کاربر دارند و هر کدام از آنها برای شرکت در شرط بندی، حداقل به طور میانگین 5 هزار تومان می‌پردازند. این رقم گاه در مجموع چیزی در حدود 300 میلیون تومان می‌شود. روش‌های متعدد شرط بندی در این سایت‌ها وجود دارد که گردش مالی را تا حداقل 600 میلیون تومان نیز بالا می‌برد. در حالی که از بین هزاران کاربر تنها چند نفر برنده می‌شوند، این مدیران سایت‌ها هستند که می‌توانند روی کسب مبالغ چند صد میلیونی و گاه چند میلیاردی در ماه برنامه‌ریزی کنند؛ درآمدی که گاه دایره شرط بندی را به فریب گسترده می‌کشاند و زمزمه حضور مربیان و بازیکنان فوتبال را نیز برای شرط بندی با تغییر نتایج مسابقات به میان می‌آورد؛ اتفاقی که در سال 2006 در لیگ معتبر فوتبال ایتالیا رخ داد و به سقوط تیم پرطرفدار و پر افتخار یوونتوس به دسته سه فوتبال ایتالیا، محرومیت مشابه چند باشگاه دیگر، محرومیت‌های سنگین مالی داوران و مدیران باشگاه‌ها و... انجامید.
**اقتصاد سایه روی سایت‌های شرط بندی
در سال 2016، گزارش آزادی اقتصادی نشان می‌داد که 19 درصد از کل حجم اقتصاد ایران را اقتصاد سایه تشکیل می‌دهد. این گزارش آن زمان درباره ایران نوشته بود:«دخالت‌های شدید و چکشی دولت ایران باعث شده اقتصاد رسمی در رکود باقی مانده باشد، در حالی که فعالیتهای اقتصادی غیررسمی در حال گسترش است. اگرچه آخرین برنامه‌های توسعه 5 ساله برای حرکت ایران به سمت بازارگرایی برنامه‌ریزی شده‌اند،اما تغییرات واقعی اندکی ایجاد شده است.» بانک جهانی نیز در سال 2012 گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد ایران با داشتن میانگین 18.3 درصدی اقتصاد سایه طی سال‌های 1999 تا 2006، در میان 98 کشور در حال توسعه در جایگاه 6 ایستاده است... گزارش صندوق بین‌المللی پول از فعالیتهای غیررسمی در سال 2018 نیز نشان می‌دهد که در ایران، 31.1 درصد از کل فعالیتهای اقتصادی را فعالیتهای غیر رسمی تشکیل داده و در بین 158 کشور مورد بررسی، ایران در رده سی‌ام قرار دارد. عبارت اقتصاد غیررسمی یا اقتصاد سایه، فعالیت‌هایی در حوزه قاچاق، مواد مخدر و تولید محصولات زیرزمینی را به ذهن متبادر می‌کند. اما شرط بندی‌هایی که حالا مدرن شده و به جای قهوه خانه‌ها به کانال‌های تلگرامی و سایت‌های آنلاین رسیده‌اند، بخش مهمی از همین اقتصاد سایه را تشکیل می‌دهند. علی انصاریان، فوتبالیست معروف سابق سال گذشته در اظهار نظری جنجالی گفته بود:«روزانه 600 هزار دلار با شرطبندی فوتبال از کشور خارج می‌شود.»
این عدد البته از یک جمع و ضرب ساده بر پایه دلار سه هزار تومانی و تعداد برگه‌های خرید شرطبندی به دست آمده بود اما به جز همین اظهارات پراکنده نیز عدد و اطلاعات دیگری در دسترس نیست.
همه چیز در اظهارنظرهای پراکنده خلاصه شده است و نمی‌توان به‌رقم دقیقی از میزان گردش مالی شرطبندی فوتبالی در ایران رسید اما از روی حجم بالای تبلیغاتی که در فضای مجازی دارند، می‌توان حجم بالای درآمدشان را تخمین زد. بر اساس برخی گزارش‌ها، یکی از این سایت‌های مشهور بابت تبلیغاتش فقط در بخشی از کانال‌های تلگرامی، بیشتر از 300میلیون تومان هزینه کرده است.
گردش مالی این سایت‌ها در ساده‌ترین مورد، روزی یک میلیارد تومان است. با احتساب فقط 10درصد حق کارمزد، هرکدام از این شبکه‌های مجازی، روزی دست‌کم 100میلیون تومان درآمد دارند. هرچند میزان دقیق تراکنش‌های مالی مشخص نیست اما محمد ارباب‌افضلی، پژوهشگر ارشد پژوهشکده پولی و بانکی کشور به همشهری گفته بود:«روزی 100میلیون درآمد رقم دور از ذهنی به‌نظر نمی‌رسد.» گزارش‌ها و بررسی‌های مختلف نشان می‌دهد که در حال حاضر نیز تب شرط‌بندی‌های آنلاین در طول جام‌جهانی 2018 نیز در ایران تند است. دو هفته پیش خبر از بسته شدن 5 هزار سایت شرطبندی و دستگیری 700 نفر در این خصوص آمد که 37 میلیارد تومان در حساب‌شان بود.
علی نیک نفس، رئیس مرکز تشخیص و پیشگیری جرایم سایبری پلیس فتا در این مورد گفته بود:«این وبسایت‌ها مبالغی را که از کاربرها برای قمار می‌گیرند در مواردی فارغ از نتیجه شرطبندی به حساب افراد موردنظرشان می‌ریزند. با توجه به قرار گرفتن در ایام برگزاری جام جهانی پدیده شرطبندی و قمار در کشور افزایش یافته است.» 31 خرداد ماه سال گذشته نیز فرمانده انتظامی استان اصفهان از دستگیری مدیر یکی از سایت‌های شرطبندی فوتبالی خبر داده بود که حساب او، گردش مالی 40 میلیارد تومانی داشته است. به گفته سرهنگ رستمی کل سایت‌ها 540 عدد بودند که از این تعداد 170 سایت در استان مازندران فعال بودو بقیه آنها در خارج از استان کار می‌کردند.همچنین 150 متهم که اغلب آنها مدیران و گردانندگان رده میانی سایت‌ها هستند بازداشت و تحویل مقامات قضایی شده‌اند.54 مؤسسه و شرکت نیز که در امور شرط بندی‌های فوتبال فعالیت گسترده‌ای داشتند شناسایی و مدیران آنها بازداشت شده‌اند.
در تحقیقات و استعلامات صورت گرفته از 2 تا 3 مؤسسه و بررسی حساب‌های مالی آنها مشخص شد بیش از 400 میلیارد تراکنش مالی داشته‌اند. هر چند بررسی‌ها نشان می‌دهد بسیاری از تبادلات مالی متهمان و این شرکت‌ها به‌صورت دستی انجام می‌شد تا رد کمتری برای آنان بر جای بماند اما بیش از 2.5 میلیون برگه شرطبندی در این استان یافت شده بود. همچنین بر اساس بررسی‌های انجام گرفته روی حساب‌های بانکی یکی از گردانندگان اصلی این مؤسسات در مازندران مبلغ موجود در حساب بانکی او موجودی 17 رقمی به تومان بوده است.
عبدالمجید شیخی، اقتصاددان درباره تأثیر این فعالیت‌ها در اقتصاد کشور در گفتوگو با «فارس» گفته بود:«خروج سرمایه به‌صورت قمار بدترین شکل از دست رفتن منابع مالی یک کشور است که می‌توانست در بخش‌های تولیدی، صنعتی و خدماتی سرمایه‌گذاری شود اما نشان‌دهنده اقتصاد بیمار و ناامیدی قشر جوان از کار صحیح با درآمد منطقی است. بیکاری تبعات جبران‌ناپذیری دارد که حتماً یکی از آنها انحراف استعدادها از تولید و بهره‌وری به سمت فعالیتهای شبه اقتصادی نظیر شرطبندی است که اثرات منفی خود را بر اقتصاد کشورها باقی می‌گذارد.»
منبع: روزنامه ایران، 1397.4.13
گروه اطلاع رسانی**2002**
منبع: ایرنا
کلیدواژه: اجتماعي روزنامه ايران فوتبال جام جهاني فوتبال
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۵۰۵۰۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سرنوشت عجیب عابربانک‌های فوتبالی؛ باشگاه‌داری در زندان!
حضور ناموفق برخی چهره‌های متمول در فوتبال و باز شدن پای آنها به زندان یکی از پدیده‌های عجیب ورزش ایران است.
به گزارش فوتبال ۳۶۰، لغو حکم اعدام بابک زنجانی و رسانه‌ای شدن حکم شهره موسوی باعث شده تا دوباره باشگاه‌داران سابقی که هم‌اکنون در زندان حضور دارند، مورد توجه قرار بگیرند. چهره‌های متمولی که با انگیزه‌های متفاوت وارد فوتبال و عرصه باشگاه‌داری شدند و تقریبا همه آنها هم ناکام ماندند.
زندان اوین به مقصد این چهره‌های مطرح تبدیل شده است؛ به گونه‌ای که خیلی‌ها خصوصی شدن باشگاه‌ها را در فوتبال ایران یک پروژه شکست‌خورده بدانند. فوتبال البته دلیل محکوم شدن هیچ‌کدام از این چهره‌ها نبوده و فعالیتهای اقتصادی‌شان آنها را روانه اوین کرد. در ادامه این گزارش مروری داریم به مهم‌ترین چهره‌هایی که مسیر فوتبال تا زندان را طی کردند.
حسین هدایتیحسین هدایتی یکی از معروف‌ترین افراد متمولی بود که وارد عرصه فوتبال شد. او با حضور در هیات‌مدیره پرسپولیس به شهرت رسید و سپس با تاسیس باشگاه استیل‌آذین به فعالیتش در فوتبال ادامه داد. استیل‌آذین و هدایتی اما هیچ‌کدام پایانی مطلوبی در فوتبال نداشتند. هدایتی در گهر درود و ملوان بندرانزلی هم فعالیت کرد و رسانه‌ها به دلیل سرمایه‌گذاری این چهره اقتصادی در فوتبال به او لقب «عابربانک» داده بودند.
هدایتی حدود دو دهه، میلیاردها تومان در فوتبال خرج کرد. هزینه کردن در باشگاه‌های مختلف، کمک به پرسپولیس برای خرید بازیکن، کمک به تیم‌های ملی فوتبال و کشتی از جمله اقدامات این فرد پرسپولیسی بود. او که در بین هواداران پرسپولیس چهره محبوبی شده بود، برای خرید پرسپولیس هم‌خیز برداشت اما به دلیل اینکه بدهکار بانکی بود، اهلیتش تأیید نشد. خیلی‌ها در اوایل و اواسط دهه نود از اقدامات هدایتی در ورزش تمجید می‌کردند، اما اخبار بدهکار بودن او به‌تدریج در رسانه‌ها منتشر شد. باشگاه استیل‌آذین هم در آن سال‌ها منحل شده بود و حضور هدایتی در عرصه ورزش بیشتر به کمک کردنش‌هایش به باشگاه پرسپولیس، تیم ملی و مواردی اینگونه محدود می‌شد.
مالک سابق باشگاه استیل‌آذین در سال ۱۳۹۷ بازداشت شد. سخنگوی قوه قضائیه پس از برگزاری جلسات محاکمه در تاریخ ۳۱ اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ حکم او را اینگونه اعلام کرد: «حسین هدایتی به جرم اخلال در نظام اقتصادی به ۲۰ سال حبس، محرومیت دائم از به‌کارگیری در خدمات دولتی و رد مال معادل ۴۸۸ میلیارد تومان به نفع بانک سرمایه و به تحمل ۷۴ ضربه شلاق در انظار عمومی محکوم شد».
چند ماهی است که اخباری مبنی بر پایان حبس هدایتی به گوش می‌رسد، قوه قضاییه اما اسفندماه ۱۴۰۲ اعلام کرد این چهره اقتصادی-ورزشی آزاد نشده است.
بابک زنجانیبابک زنجانی یکی از معروف‌ترین میلیاردرهایی بود که وارد فوتبال شد و شاید هم پول‌دارترین. هنگامی‌که در سال ۱۳۹۱ باشگاه راه‌آهن به یک شرکت هواپیمایی فروخته شد، نام بابک زنجانی هم بر سر زبان‌ها افتاد؛ به‌ویژه زمانی که عکس او در کنار علی دایی (سرمربی وقت راه‌آهن) در فضای مجازی منتشر شد. بابک زنجانی هر روز معروف‌تر می‌شد و حتی برای خرید پرسپولیس هم‌خیز برداشت. هم‌زمان اخباری درباره بدهکار بودن او منتشر می‌شد. سرانجام در ۹ دی ۱۳۹۲ این بدهکار نفتی دستگیر شد، باشگاه راه‌آهن هم در سراشیبی نابودی قرار گرفت.
محسنی اژه‌ای (سخنگوی وقت قوه قضائیه) روز یکشنبه ۱۶ اسفند ۱۳۹۴ اعلام کرد که دادگاه بدوی بابک زنجانی را به اعدام محکوم کرده است. حکم اعدام مالک راه‌آهن ۹ ماه بعد تایید شد. در ۸ سال گذشته اخبار مختلفی درباره اجرای حکم زنجانی، برگرداندن اموال و آزادی‌اش منتشر شد؛ سرانجام امروز (۱۱ اردیبهشت) سخنگوی قوه قضاییه اعلام کرد که حکم اعدام بابک زنجانی نقض و به ۲۰ سال زندان تبدیل شد.
شهره موسویآخرین فردی که از فوتبال به زندان منتقل شد، شهره موسوی مالک باشگاه بادران است. موسوی هم‌زمان با حضور در بادران، به عنوان نایب رئیس فدراسیون فوتبال هم فعالیت می‌کرد اما در فروردین ۱۴۰۱ خبر بازداشت او منتشر شد. حتی عنوان شد که او از زندان به صورت آنلاین در جلسات هیات‌رئیسه فدراسیون فوتبال شرکت می‌کرد. رئیس کل دادگستری استان تهران ۲۸ فروردین ماه ۱۴۰۳ درباره حکم شهره موسوی اطلاع‌رسانی کرد. بنا بر اعلام این مقام قضایی شهره موسوی به ۱۰ سال حبس، رد مال و محرومیت از خدمات دولتی محکوم شده است. باشگاه بادران هم با اتفاقاتی که برای موسوی رخ داد به سرنوشت استیل‌آذین و راه‌آهن دچار شد.
مالکان دیگر باشگاههاافرادی دیگری هم بودند که به غیر از سه چهره بالا در فوتبال باشگاه‌داری کردند و کارشان به حبس و حتی بالاتر از حبس هم کشیده شد. در این میان می‌توان به محسن پهلوان (پدیده خراسان)، شهرام قویدل (داماش گیلان) و مهدی زمان (ابومسلم) اشاره کرد که به حبس محکوم شدند.
امیرمنصور آریا (مه‌آفرید امیرخسروی) در پرونده اختلاس سه هزار میلیاردی بانک صادرات اعدام شد؛ مالکیت شاهین بوشهر و داماش در برهه‌ای برعهده شرکت امیرمنصور آریا بود. در مقاطعی هم خبر بازداشت موقت فرهاد حمیداوی، مالک سابق شهرخودرو مشهد و فرمان کریمی، مالک سابق شیرین فراز کرمانشاه منتشر شد. علی شفیع‌زاده مالک سابق باشگاه استقلال اهواز هم بنا بر گفته خودش به دلایلی اجازه ورود به کشور را ندارد.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند